Όπως όλοι γνωρίζουμε, η πανδημία του Covid-19 επαναπροσδιόρισε αρκετούς τομείς των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων, όχι μόνο στη χώρα μας, αλλά και σε παγκόσμια κλίμακα. Ανάμεσά τους, μπορούμε να σταθούμε στον τουρισμό και τη λειτουργία των ξενοδοχείων που επηρεάστηκαν ίσως στο μεγαλύτερο βαθμό. Ως εκ τούτου, σήμερα, το ξενοδοχειακό design, η αντίληψη και η απόδοση του χώρου παραμονής και αποκόμισης εμπειριών των ταξιδιωτών, καλείται να προσαρμοστεί και να ανασχηματιστεί ώστε να ανταποκριθεί στις νέες ανάγκες των πελατών και, φυσικά, τις νέες παραμέτρους προστασίας της υγείας προσωπικού και πελατών μιας μικρής ή μεγάλης ξενοδοχειακής επιχείρησης.
Στο πλαίσιο αυτό, έχουμε συγκεντρώσει και σας παραθέτουμε συνοπτικά τις αλλαγές που έχουν σημειωθεί και έχουν συμβεί για να παραμείνουν στα χρόνια που έρχονται, οριοθετώντας την νέα έννοια του ξενοδοχειακού design.
Η επαναδιαμόρφωση των κοινόχρηστων χώρων
Αν και ο ορισμός ενός ξενοδοχείου περιλαμβάνει έναν συγκεκριμένο αριθμό δωματίων, το προφίλ και η διαρρύθμιση της κάθε επιχείρησης καθορίζεται σε μεγάλο βαθμό από τους κοινόχρηστους χώρους της διότι αυτά είναι τα σημεία από τα οποία θα περάσουν, θα σταθούν, θα διασκεδάσουν ή θα ψυχαγωγηθούν, θα συμβιώσουν άνθρωποι διαφορετικής προέλευσης, κάποιες ώρες της ημέρας τους, σε όλη τη διάρκεια της παραμονής τους. Η νέα πρόκληση, λοιπόν, για ένα σχεδιαστή εσωτερικών ή εξωτερικών χώρων συνάθροισης, στην post Cοvid εποχή, είναι η αλλαγή φιλοσοφίας και υλικών κατασκευής. Αξίζει να αναφέρουμε ότι, μέχρι σήμερα, αυτοί οι χώροι σε έκταση υπολογίζονταν βάσει του αριθμού των κλινών που διέθετε η επιχείρηση, άρα και του συνολικού αριθμού των ανθρώπων που μπορούσε να φιλοξενήσει. Όμως, με γνώμονα την απαραίτητη κοινωνική απόσταση και τον περιορισμό της έκθεσης των ταξιδιωτών σε πιθανές μολύνσεις, νέες παράμετροι εξετάζονται και οδηγούν σε σημαντικές μεταρρυθμίσεις. Όπως για παράδειγμα, η ύπαρξη ιδιωτικών αυλών ή πισινών ανά δωμάτια ή συγκροτήματα, τα οποία επιτρέπουν διαδικασίες όπως το κατ’ ιδίαν πρωινό (in-room breakfast), μπορεί να οδηγήσουν στη δραστική μείωση της έκτασης αυτών των χώρων. Από την άλλη, μια επιχείρηση με απλά δωμάτια, οφείλει να εξετάσει την εύλογη μεταφορά τέτοιων εσωτερικών χώρων σε υπαίθριες ή ημιυπαίθριες εγκαταστάσεις, όπου η επαφή με τη φύση ή το οικιστικό περιβάλλον απαιτεί σχεδιαστικές προσαρμογές και διαφορετικούς διακοσμητικούς προσανατολισμούς. Όσον αφορά τις επιφάνειες που συνθέτουν το χώρο, άρα και το πλαίσιο της αισθητικής εμπειρίας των ταξιδιωτών, αναζητούνται ολοένα και περισσότερο υλικά ελάχιστα πορώδη που καθαρίζονται εύκολα και γρήγορα και έχουν ελάχιστες έως μηδενικές πιθανότητες να γίνουν εστίες μόλυνσης.
Ο περιορισμός των σημείων επαφής
Στη νέα πραγματικότητα του σχεδιασμού ενός ξενοδοχείου σημαντικό ρόλο παίζουν και τα σημεία αλληλεπίδρασης των ταξιδιωτών με τους χώρους τους, δηλαδή όλα αυτά με τα οποία ένας άνθρωπος θα έρθει σε επαφή, θα αγγίξει, για να διεκπεραιώσει διάφορες λειτουργίες και να καλύψει τις εκάστοτε ανάγκες του. Με σύμμαχο την τεχνολογία, γίνονται σταθερά βήματα για τον περιορισμό τους. Παράλληλα, όποια καινοτομία υιοθετείται χρειάζεται να ενταχθεί αρμονικά στην αρχιτεκτονική ταυτότητα της επιχείρησης, συμβάλλοντας σε ένα άψογο αισθητικό αποτέλεσμα και, φυσικά, τη βέλτιστη εμπειρία ενός πελάτη. Έτσι, νέα προϊόντα όπως ψύκτες νερού με ηλεκτρονικούς αισθητήρες, ψηφιακοί πομποί που λειτουργούν ως υποδοχές για ηλεκτρονικά κλειδιά δωματίων ή σαν δέκτες φωνητικών εντολών για τους ανελκυστήρες κ.ά. συνθέτουν όχι μόνο μια πιο ασφαλή εξυπηρέτηση αλλά και μια διαφορετική εικόνα των χώρων της ξενοδοχειακής επιχείρησης. Παράλληλα, τα δωμάτια απαλλάσσονται από τα σημεία εναπόθεσης ή αποθήκευσης τηλεχειριστηρίων και άλλων αξεσουάρ, καθώς εφαρμογές της πληροφορικής δίνουν τη δυνατότητα – με τη χρήση των κατάλληλων υποδομών – να μετατρέψει κάθε ένοικος το κινητό του τηλέφωνο σε πολυσυσκευή ελέγχου της τηλεόρασης, της θέρμανσης, του κλιματισμού, του εξαερισμού ακόμα των ρολών των παραθύρων. Τέλος, πληροφορίες όπως το ωράριο λειτουργίας κοινόχρηστων χώρων, τακτικές ενημερώσεις και εξειδικευμένα μενού υπηρεσιών παύουν να γεμίζουν έντυπα, τα οποία αρκετές φορές αντιμετωπίζονται και σαν διακοσμητικά στοιχεία, καθώς μεταφέρονται στο ψηφιακό περιβάλλον, στην οθόνη του έξυπνου τηλεφώνου ή στην πρώτη κάρτα που θα δει ο ταξιδιώτης ανοίγοντας τη συσκευή της τηλεόρασης του δωματίου.
Τα αναθεωρημένα πρωτόκολλα υγιεινής και καθαριότητας
Στην μετά-πανδημική περίοδο, ο επαρκής καθαρισμός και η απολύμανση των χώρων, πέρα από νομική υποχρέωση, γίνεται και λόγος προτίμησης ή απόρριψης μιας ξενοδοχειακής επιχείρησης. Πέρα, λοιπόν, από τη μέριμνα για την εκτέλεση αυτού του καθήκοντος και τη διαρκή εκπαίδευση του προσωπικού πάνω στα νέα και αναθεωρημένα πρωτόκολλα και μέτρα υγιεινής, στη διαρρύθμιση των χώρων πρέπει να προβλέπονται και τα τεχνολογικά συστήματα που συνάδουν σε αυτό το αποτέλεσμα, όπως οι συσκευές υπεριώδους ακτινοβολίας UV που εντοπίζουν εστίες μικροβίων μη ορατές στο ανθρώπινο μάτι, καθαριστές και ιονιστές αέρα, αλλά και η προσθήκη των κατάλληλων αξεσουάρ, όπως θήκες τηλεφώνων, οθόνες αφής από αντιμικροβιακό υλικό, που δεν έχουν άμεση σχέση με την καθαριότητα, αλλά διευκολύνουν το προσωπικό της επιχείρησης να ολοκληρώσει τις εργασίες απολύμανσης πιο γρήγορα και ουσιαστικά. Όλα αυτά είναι νέα στοιχεία που προστίθενται στα υλικά τα οποία πρέπει να έχει υπόψη του ένας σχεδιαστής ή διακοσμητής δωματίων, για τα οποία χρειάζεται να προνοήσει την κρυφή ή φανερή θέση τους, το στυλ αλλά και το ύφος τους ώστε να ενταχθούν αρμονικά στο αισθητικό αποτέλεσμα που επιδιώκει.
Η παράδοση της σκυτάλης από τις δυνατότητες του πεδίου στη δυναμική του concept
Ίσως η σημαντικότερη αλλαγή που επιφέρει η πρόσφατη πανδημία είναι η αναθεώρηση του τρόπου με τον οποίο μέχρι σήμερα υλοποιούνταν το design ενός ξενοδοχείου. Η διαδικασία του σχεδιασμού του συγκροτήματος των δωματίων σύμφωνα με τις δυνατότητες του οικοπέδου αλλά και τους χρηματοδοτικούς πόρους της επιχείρησης δίνει τη θέση της στην κεντρική ιδέα και το λειτουργικό προφίλ στο οποίο στοχεύει το ξενοδοχείο της μετά την Covid-19 εποχή. Για παράδειγμα, ένα ξενοδοχείο που θέλει να απαντήσει στην πιο δημοφιλή αναζήτηση τουριστών στο Google για το καλοκαίρι που πέρασε (hotels in Greece with private pools), δεν μπορεί να χτιστεί ή να σχεδιαστεί με γνώμονα τα πολλά δωμάτια και τις ακόμα περισσότερες κλίνες, αλλά γύρω από τον άξονα των πολλών ανέσεων και της διευρυμένης αυτονομίας για τους ενοίκους. Όπως και στην περίπτωση της στροφής μιας τουριστικής επιχείρησης στην κατεύθυνση της βιωσιμότητας και της οικολογίας, η αξιοποίηση των φυσικών πόρων και των ανακυκλώσιμων υλικών κατασκευής και διακόσμησης αποτελεί μια βασική κινητήρια δύναμη που μεταβάλλει τους χώρους και τις διαστάσεις τους, αλλάζει τον αριθμό των δωματίων και επαναπροσδιορίζει τον χρηστικό χαρακτήρα αρκετών ενοτήτων ενός συγκροτήματος.
Συνοψίζοντας, μπορούμε να σταθούμε στον πρόσκαιρο χαρακτήρα της πανδημίας, η οποία σε ένα εύλογο χρονικό διάστημα θα αποτελεί παρελθόν. Αξίζει, όμως, να θυμόμαστε ότι η οπτική και οι συμπεριφορές των ταξιδιωτών αποκτούν νέα κατεύθυνση, με βάση την εμπειρία της κοινωνικής απόστασης, της ανέπαφης εξυπηρέτησης και της προσδοκίας για υψηλού επιπέδου υγειονομική πολιτική. Στα χέρια μιας ξενοδοχειακής επιχείρησης που θέλει να αναδιοργανώσει τους χώρους της, να επανατοποθετηθεί στη συνείδηση των ταξιδιωτών και να συμβαδίσει με τις εξελίξεις, τέτοιοι παράγοντες που μοιάζουν εμπόδια, μπορούν να γίνουν χρήσιμα εργαλεία ανάπτυξης και εξέλιξης, μιας εξέλιξη που, αφού αποτυπωθεί στο design της επιχείρησης, θα συμβάλλει στην αναβάθμιση της ουσίας του προϊόντος που προσφέρει, δηλαδή της άρτιας φιλοξενίας και της βέλτιστης εμπειρίας πελάτη.