Το ψωμί είναι βασικό στοιχείο της διατροφής μας. Εδώ και χιλιάδες χρόνια, παραμένει η πιο δημοφιλής τροφή λόγω της θρεπτικής του αξίας και της γεύσης του. Υπάρχουν πολλά διαφορετικά είδη ψωμιού όπως το λευκό, το ψωμί ολικής αλέσεως, το ψωμί από αλεύρι καλαμποκιού, το πολύσπορο και άλλα.
Σε αυτό το άρθρο, συγκεντρώσαμε τους τύπους ψωμιού που καταναλώνουμε πιο συχνά καθώς και σημαντικές πληροφορίες για καθέναν από αυτούς.
#1: Χωριάτικο ψωμί
Το χωριάτικο ή σταρένιο ψωμί, το οποίο παράγεται από σκληρό (κίτρινο) αλεύρι, είναι το ψωμί που προτιμούν οι περισσότεροι άνθρωποι για το καθημερινό τους τραπέζι. Έχει υψηλή περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες και γι’αυτό είναι μια ισχυρή πηγή ενέργειας. Το χωριάτικο ψωμί διατίθεται σε φραντζόλα ή καρβέλι με ή χωρίς σουσάμι. Τα χαρακτηριστικά του είναι ότι έχει τραγανή κόρα και συμπαγή ψίχα.
#2: Ψωμί με προζύμι
Είναι το χωριάτικο ψωμί που ζυμώνεται αποκλειστικά με προζύμι. Το προζύμι είναι ένα κομμάτι άψητο ζυμάρι από το ψωμί της προηγούμενης ημέρας, το οποίο χρησιμοποιείται για να “φουσκώσει” το ψωμί της επόμενης ημέρας. Το ψωμί με προζύμι μπορεί να είναι λευκό ή μαύρο.
#3: Ψωμί ολικής αλέσεως
Το ψωμί ολικής αλέσεως είναι σταρένιο ψωμί, το αλεύρι του οποίου όμως δεν έχει υποστεί αφαίρεση φύτρου κι έτσι είναι πλούσιο σε φυτικές ίνες, σίδηρο, μαγνήσιο και βιταμίνες Β, συμπεριλαμβανομένου του φυλλικού οξέως. Επιστημονικές μελέτες έχουν δείξει ότι το ψωμί ολικής αλέσεως μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του στομάχου, του παχέος εντέρου και της ουροδόχου κύστης.
#4: Ψωμί λευκό ή πολυτελείας
Το λευκό ψωμί ή ψωμί πολυτελείας παρασκευάζεται από λευκό αλεύρι και είναι πλούσιο σε ασβέστιο αλλά πιο φτωχό σε φυτικές ίνες από τα ψωμιά που το αλεύρι τους δεν έχει υποστεί επεξεργασία. Συνήθως, είναι πιο γευστικό ενώ σε πολλές συνταγές του έχουν προστεθεί και άλλα υλικά όπως ζάχαρη, γάλα, βούτυρο ή λάδι.
#5: Πολύσπορο ψωμί
Το πολύσπορο παρασκευάζεται από το αλεύρι διαφόρων δημητριακών όπως σιτάρι, σίκαλη, κριθάρι, βρόμη, καλαμπόκι και ρυζάλευρο. Ανάλογα με τον αριθμό των δημητριακών που περιέχει, το πολύσπορο ψωμί παίρνει την ονομασία του (π.χ. επτάσπορο, οκτάσπορο κ.λπ.). Πρόκεται για έναν τύπο ψωμιού με υψηλή θρεπτική αξία καθώς είναι πλούσιο σε φυτικές ίνες, αμινοξέα και βιταμίνες.
#6: Ψωμί σικάλεως
Το ψωμί σικάλεως έχει σκούρο χρώμα και παρασκευάζεται από την ανάμειξη αλευριού σικάλεως και σιταριού. Έχοντας λιγότερο άμυλο από άλλους τύπους ψωμιού, το ψωμί σικάλεως ενδείκνυται για παθήσεις όπως ο διαβήτης ενώ είναι πλούσιο σε φυτικές ίνες.
#7: Γερμανικό ψωμί
Το γερμανικό ψωμί περιέχει διάφορα δημητριακά και είναι σκούρου χρώματος. Πρόκειται για ένα χορταστικό ψωμί, του οποίου η γεύση είναι περισσότερο ξυνή από άλλα είδη καθώς πολλές φορές περιέχει προζύμι. Έχει υψηλή περιεκτικότητα σε θρεπτικά συστατικά και το βασικό του συστατικό είναι, συνήθως, η σίκαλη.
#8: Ψωμί από καλαμποκάλευρο
Γνωστό και ως “μπομπότα”, το ψωμί από καλαμποκάλευρο σε συνδυασμό με σιτάλευρο, έχει κίτρινο χρώμα, αλλά χαμηλή θρεπτική αξία, καθώς είναι φτωχό σε φυτικές ίνες.
#9: Βιολογικό ψωμί
Το βιολογικό ψωμί έχει παρασκευαστεί από αλεύρι βιολογικής προέλευσης, το οποίο έχει παραχθεί από πιστοποιημένα σιτηρά, που έχουν καλλιεργηθεί με βιολογικό τρόπο. Το βιολογικό ψωμί είναι πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά.
#10: Μπαγκέτα
Η μπαγκέτα είναι μακρόστενο και τραγανό ψωμί το οποίο χρησιμοποιείται κυρίως για την παρασκευή σάντουιτς. Η μπαγκέτα μπορεί να είναι λευκή ή μαύρη, με ή χωρίς σουσάμι. Στα γαλλικά η λέξη “μπαγκέτα” σημαίνει μικρό ραβδί και επινοήθηκε από τους Γάλλους αρτοποιούς στα μέσα του 19ου αιώνα σε απάντηση του νόμου, ο οποίος τους απαγόρευε να εργάζονται πριν από τις 4 το πρωί. Προκειμένου, λοιπόν, να έχουν έτοιμο και ζεστό ψωμί, έφτιαχναν μπαγκέτες αντί για παραδοσιακές φραντζόλες.
#11: Τσιαπάτα
Η τσιαπάτα είναι λευκό και επίπεδο ψωμί με λεπτή και τραγανή κόρα και λεπτή και ελαστική ψίχα. Αποτελεί έναν από τους τύπους ψωμιού που χρησιμοποιούνται πιο συχνά για την παρασκευή σάντουιτς, αλλά μπορεί να συνοδεύσει το ίδιο καλά τυριά, σούπες και γενικά, ζεστά γεύματα. Η λέξη “τσιαπάτα” στα ιταλικά σημαίνει παντόφλα και το συγκεκριμένο ψωμί ονομάστηκε έτσι λόγω του σχήματος του.
#12: Ψωμί για τοστ
Το ψωμί για τοστ είναι μια ειδική κατηγορία ψωμιού, το οποίο χρησιμοποιείται για την παρασκευή τοστ και ορεκτικών, ενώ είναι πολύ γευστικό αν ψηθεί. Ανάλογα με το είδος του, μπορεί να είναι λευκό ή μαύρο, με κόρα ή χωρίς. Συνήθως, το ψωμί του τοστ που διατίθεται στην αγορά μπορεί να είναι λευκό, χωριάτικο, ολικής αλέσεως, πολύσπορο ή σικάλεως.
Η Παγκόσμια Ημέρα Άρτου γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 16 οκτωβρίου με πρωτοβουλία της Διεθνούς Ένωσης Αρτοποιών και Ζαχαροπλαστών. Στη χώρα μας, η κατανάλωση ψωμιού ανέρχεται περίπου στα 4,2 κιλά το μήνα ανά άτομο.