Ως «ηλεκτρονικό εμπόριο» (e-commerce), ορίζεται κάθε συναλλαγή, που πραγματοποιείται από δύο συμβαλλόμενα μέρη από απόσταση, με τη χρήση της πληροφορικής και των τηλεπικοινωνιών, δηλ. το διαδίκτυο και το τηλέφωνο. Μια έννοια, για την οποία γίνεται μεγάλη συζήτηση, λόγω της πανδημίας του Covid-19. Κυρίως γιατί τα μέτρα, που έχουν ληφθεί, έχουν οδηγήσει στην αναστολή λειτουργίας των φυσικών καταστημάτων μιας μεγάλης μερίδας επιχειρήσεων, από τις οποίες όμως, όσες έχουν ηλεκτρονικά καταστήματα, συνεχίζουν να δέχονται παραγγελίες και να παραδίδουν προϊόντα. Ακόμα, όμως και εκείνες, που παραμένουν ανοιχτές, έρχονται αντιμέτωπες με την «πτώση» της επισκεψιμότητας των καταναλωτών, που λόγω του αναγκαστικού περιορισμού της κυκλοφορίας τους, επιλέγουν να πραγματοποιούν τις αγορές του διαδικτυακά.
Είναι αλήθεια, ότι για την πλειοψηφία των επαγγελματικών κατηγοριών το ηλεκτρονικό εμπόριο, μέσω της δημιουργίας διαδικτυακού καταστήματος (e-shop) ή με τη συμμετοχή τους σε πλατφόρμες ηλεκτρονικών αγορών (e-platforms), θεωρείται ως μια ασφαλής διέξοδος στην πραγματικότητα, που αντιμετωπίζει σήμερα, τόσο η χώρα μας, όσο και ολόκληρος ο πλανήτης. Είναι όμως, έτσι ή υπάρχουν ουσιαστικά πράγματα, στα οποία πρέπει να δώσει βάρος μια επιχείρηση προτού δηλώσει το «παρόν» στην αγορά του διαδικτύου;
Ας δούμε λοιπόν, τι πρέπει να έχετε υπ’ όψιν σας, είτε διαθέτετε κάποια άμεση ή έμμεση ηλεκτρονική δυνατότητα συναλλαγών με τους πελάτες σας, είτε ετοιμάζεστε να δημιουργήσετε.
Αρχικά, το μέσο στο οποίο θα επιλέξετε να έχετε ηλεκτρονική παρουσία, εξαρτάται από τον τύπο της επιχείρησής σας, το είδος των προϊόντων ή των υπηρεσιών σας, τις δυνατότητες εξυπηρέτησης και φυσικά, το κοινό σας. Για παράδειγμα, αν έχετε επιχείρηση εστίασης και γρήγορων γευμάτων η συνεργασία με την κατάλληλη εφαρμογή ή πλατφόρμα παραγγελιών, θα σας φέρει – με κάποια αντίστοιχη χρέωση – πιο γρήγορα αποτελέσματα, σε σχέση με την απόκτηση όλων των προγραμμάτων διαχείρισης και των απαραίτητων λογισμικών, που απαιτούνται, για να δημιουργήσετε το δικό σας σύστημα ηλεκτρονικών παραγγελιών, κρατήσεων, πληρωμών, εκδόσεων παραστατικών κ.λπ. Αντιθέτως, αν έχετε κάβα, κατάστημα τροφίμων ή ειδών ζαχαροπλαστικής η δημιουργία του δικού σας e-shop, θα σας επιτρέπει να ορίζετε εσείς τις δικές σας ανταγωνιστικές τιμές για τους πελάτες σας.
Είναι επίσης σημαντικό να γνωρίζετε, πως η ηλεκτρονική επιχειρηματικότητα (e-business), όπως κάθε επιχειρηματική δραστηριότητα, είναι ένας αγώνας αντοχής και όχι ταχύτητας. Δημιουργώντας ένα e-shop, στην πραγματικότητα δημιουργείτε ένα δεύτερο κατάστημα, χωρίς να χρειαστεί να διπλασιάσετε τα προϊόντα σας, το οποίο όμως, απαιτεί μια σειρά ενεργειών από την πλευρά σας, όπως:
- Μελέτη ανταγωνισμού
- Μοναδική αισθητική και εικαστική ταυτότητα
- Πληροφόρηση (μέσω των περιγραφών ανά είδος)
- Επικοινωνία με τους πελάτες, για άμεση ανταπόκριση στα ερωτήματά τους
- Διαρκή αναβάθμιση της ποιότητας των παρεχόμενων προϊόντων και υπηρεσιών, με στόχο την βελτιστοποίηση των αξιολογήσεων
- Προωθητικές ενέργειες, μέσω του digital marketing
- Και, πάνω από όλα, μακροπρόθεσμη στρατηγική.
Στην πραγματικότητα και τα δυο καταστήματα (φυσικό και ηλεκτρονικό) μπορεί να απαιτούν χρόνο στη διαχείρισή τους, αλλά ταυτόχρονα το ένα συμπληρώνει και υποστηρίζει το άλλο.
Αξίζει ακόμη να έχετε υπόψη, ότι η βιωματική εμπειρία δεν μπορεί να υποκατασταθεί από οποιαδήποτε ηλεκτρονική συναλλαγή. Επομένως, όποια εικόνα παρουσιάζετε σε e-commerce ενέργειες, χρειάζεται να συμπαρασύρει μαζί της και τον ιστότοπό σας, τα κοινωνικά δίκτυα ακόμα και το φυσικό σας κατάστημα προς το καλύτερο. Πρέπει να έχετε πάντα στο μυαλό σας, ότι η γενιά των πελατών του διαδικτύου (e-customers) στην πλειοψηφία τους είναι γρήγορη και ανταλλάσσει άμεσα τις πληροφορίες. Έτσι, αν κάποιος δει στο κινητό του ένα προϊόν ή μια προσφορά σας που τον ικανοποιεί, θα ανατρέξει στο site ή τις σελίδες κοινωνικής δικτύωσης, για να διασταυρώσει, αρχικά, την αξιοπιστία της επιχείρησής σας. Αν όντως ισχύει, θα μοιραστεί με ένα ευρύτατο φάσμα του κύκλου του την ύπαρξή της, πολλαπλασιάζοντας το δυνητικό πελατολόγιό σας. Και, μετά το πέρας της πανδημίας, θα σας επισκεφτεί στο πραγματικό σας κατάστημα, για να βιώσει αληθινά την εμπειρία, που του χαρίσατε ηλεκτρονικά. Γι’ αυτό, φροντίστε η εικόνα που δείχνετε στο ίντερνετ, να ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα, έτσι ώστε να μπορείτε να κάνετε πράξη ό,τι υπόσχεστε.
Ανεξάρτητα όμως από την παρούσα συγκυρία, που επιταχύνει την ανάγκη ηλεκτρονικής παρουσίας μιας επιχείρησης ως μία λύση βιωσιμότητας για την περίπτωση που έχει αναστείλει τη λειτουργία της, η ανάγκη για ψηφιακό μετασχηματισμό, είναι υπαρκτή. Η ηλεκτρονική παρουσία μιας επιχείρησης, η αξιοποίηση όλων των δυνατοτήτων προβολής στο διαδίκτυο, ο εκσυγχρονισμός του τρόπου λειτουργίας, οι ευέλικτες στρατηγικές, οι αποτελεσματικές αντιδράσεις σε κρίσεις, η αξιοποίηση εργαλείων έξυπνης τεχνολογίας και η συμπόρευση με τον τρόπο ζωής των επερχόμενων γενιών καταναλωτών, δεν είναι απλά εργαλεία επιχειρηματικής ανάπτυξης. Είναι εφόδια βιωσιμότητας για κάθε επαγγελματία, όχι μόνο στην περίοδο του Covid-19, αλλά και στα επόμενα χρόνια που θα ακολουθήσουν.